Ontwikkeling van de hersenen: zenuwen en cellen
We zoomen even wat diepgaander in op de ontwikkeling van het brein. Het is het verhaal van cellen en zenuwen. En van de samenhang tussen de linker en de rechter hersenhelft.
Ontwikkeling van de hersenen: zenuwen en cellen
We zoomen even wat diepgaander in op de ontwikkeling van het brein. Het is het verhaal van cellen en zenuwen. En van de samenhang tussen de linker en de rechter hersenhelft.
Ontwikkeling van Von Economo-cellen
In het kinderbrein treedt op de leeftijd van 4 maanden een bijzonder neurologisch fenomeen op waarbij bepaalde cellen zich beginnen te ontwikkelen. Deze Von Economo-cellen gaan dan op zoek naar hun juiste plekje in het brein. Daar krijgen ze een sturende functie op talrijke andere zenuwcellen. Volgens een aantal onderzoekers en clinici is bij FDS de ontwikkeling van deze Von Economo-cellen verstoord. Vooral het voorste en binnenste deel van het brein (de prefrontale en cingulate cortex) zijn talrijk in Von Economo-cellen. Onderzoek laat zien dat juist deze delen zeer nauw betrokken zijn bij aandacht, impulsonderdrukking, fijne motoriek en verwerking van nieuwe informatie.
De relatie tussen kleine en grote hersenen
De rechter (grote) hersenhelft communiceert zeer intensief met het linker (kleine hersenen. Deze kleine hersenen – het cerebellum – lijkt mede de basisactiviteit te bepalen voor de grote hersenen. De relatie tussen kleine en grote hersenen is zo sterk dat een verstoring in de ene hersenhelft vaak leidt tot een verstoring in de andere. Omdat het cerebellum heel belangrijk is bij de motorische ontwikkeling en vaardigheden, hebben kinderen met FDS veelal een combinatie van symptomen. Ze hebben enerzijds moeite met aandacht en impulscontrole en anderzijds met aankleden, schrijven en ander precisiewerk met de vingers.
Stimulatie is van levensbelang
Het zenuwstelsel heeft stimulatie nodig om zich te kunnen ontwikkelen; met de juiste informatieverwerking leert het brein nieuwe zaken aan. Maar bij een verstoring van de ontvangst en de signalering, gaat ook de verwerking door het brein achterlopen. En daarmee de ontwikkeling van het brein. Stel dat je niet zo kunt goed horen en overgevoelig bent voor geluid. Dan kun je het spreken van mensen misschien ook minder goed horen. Met als gevolg dat ook je eigen spraak – én het leren lezen en schrijven – wordt beperkt. Delen in het brein die wel goed werken, kunnen juist intensiever worden gebruikt. Dat kan leiden tot grote getalenteerdheid naast genoemde moeilijkheden. Bij verstoring in de breinontwikkeling (Functioneel Disconnectie Syndroom, FDS) moet de behandeling worden gericht op onder-actieve delen.
Constante prikkels
Voor een optimaal functioneren en overleven hebben zenuwcellen in beginsel drie zaken nodig: zuurstof, brandstof (glucose) en stimulus (prikkeling). Zuurstof en glucose zijn normaal gesproken ruimschoots aanwezig. Prikkeling door externe stimulus kan op talloze manieren. Denk aan bewegen, zien, luisteren en ruiken en aanraken. Echter, het zenuwstelsel heeft constante prikkeling nodig om de basisactiviteit op een gezond niveau te houden. Het zenuwstelsel staat namelijk nooit uit. De enige constant aanwezige prikkel is zwaartekracht; die werkt altijd in op de spieren en gewrichten. Het is deze prikkeling die ervoor zorgt dat het centraal zenuwstelsel gezond blijft en goed blijft functioneren.
Goede voedingsstoffen
Ook voldoende goede voedingsstoffen zijn een voorwaarde voor een goed functioneren van de zenuwcellen. Denk aan essentiële vetzuren (omega 3 en 6), vitaminen en mineralen (zoals magnesium en zink). Pas als deze basis goed is, heeft het brein volop de kans zich optimaal te ontwikkelen. Echter, in de normale voedingspatronen is een structureel tekort aan deze voedingsstoffen.